Некрополь Караман-ата находится в центральной части полуострова Мангышлак, в 5 км западнее урочища Кандыбас и занимает пологие склоны невысокой возвышенности. В западной части некрополя вблизи от перекрестка грунтовых дорог находятся подземная мечеть Караман-ата. Северо-восточную и центральную части некрополя занимают многочисленные купольные и бескупольные мовзолеи, стелы, построенные адаевцами во второй половине ХIХ - начале ХХ вв. Среди них выделяется крупный купольный мовзолей Шойнбая, возведенный в 1914 году артелью Умира Карина.
Мендикулов М. М. Памятники народного зодчества Западного Казахстана. Алма - Ата, 1987 г.
ҚАРАМАНАТАДАҒЫ ҚОЙЫЛЫМДАР
( Нұрлан Құлбаевтың оқулары бойынша жазылып алынды)
39. құлпытас: Сүгірәлі ауылының қазағы Бошан Шын ибн уфат 26 жасында 1324 санда. ( 1907 )
42. сағанатам: Адай руы Бәйімбет тайфасы Сүгірәлі ауылының азаматы Қозыбай Ақберді ұлы 21 жасында ....? 1926 жылда уфат ....? Қожаберген Шалқарбай ұғлы 67 жасында.
43. құлпытас: Сүгірәлі ауылының бөлімі Қалдыбай Ожан ұғлы 2? Жасында уфат болды 1325 санда.
44. құлпытас: Адай руы Бәйімбет тайфасы Сүгірәлі ауылының қазағы Қазамбай Дін ұғлы уфат.
45. құлпытас: Сүгірәлі сұпы Дін Қабылұлы.
46. сағанатам, құлпытас: Шын Қабыл ұғлының бәйбішесі, Ермекбай Дос ұғлы.
51. күзбезтам: Адай руының Мұңал тайфасының Бәйімбет аймағының Сабытай бөлімінің Сүгірәлі Кенжесары ибн Таған мырза 61 жасында рахлат қылды 1289. (1872 ж)
62. құлпытас, қойтас: Қаржау бин Байдос.
119. Кенжесарыұлы Тағанның қызы Жаңыл.
120. құлпытас: Кенжесары Меңке қызы.
121. құлпытас, қойтас: Кенжесары бай.
123. құлпытас, қойтас: Мұңал руы Сүгірәлі тайфасы Қабыл ибн Діннің ұғлы Айдар уфат болды 7 жасында 1283 санда.
125. сандықтас, қойтас: Ақыл бәйбіше.
126. құлпытас, тасүйінді: Сүгірәлі бөлімінің Дәндібай бин Айтша бин Көк бин Айтуар 7 жасында.
135. құлпытас: Бәйімбет тайфасының Сүгірәлі бөлімінің Сәндібайдің кемпірі Айсары.
136. құлпытас, қойтас: Аққошқар ұғлы Сарқұл.
137. құлпытас, қойтас: Байдос бин Аққошқар.
141б. Молла Қосбанның ұлы молла Сұлтан.
141а. Жанымжан молла Асқардың шешесі.
144. қос құлпытас, сағанатам: Ермек бәйбіше. Молла Қоспан.
151. құлпытас: Смағұл (Смайыл) бин Қаржау. 1313.
154. құлпытас, қойтас: Шұбар бин Пұсырман 3 жасында уфат...? Сүгірәлі Ақкете
155. құлпытас, қойтас: Адай руы Бәйімбет тайфасы Сүгірәлі бөлімі Қонабай бин Қоспан бин Мұстафа уфат болды 75 жасында 1898 жылда.
156. құлпытас, қойтас: Анай бәйбіше.
157. құлпытас, тасқоршау: Адай руы Бәйімбет тайфасы Сүгірәлі бөлімі Есмолда Адырбайұғлы 20 жасында уфат болды. 1313 санда (1895)
158. құлпытас, тасқоршау: Сүгірәлі бөлімінің қырғызы Көк Жұма ұғлының бәйбішесі Бөбеш.
161. құлпытас: Әбіл ұлы Тұр. Тұрдың баласы Тасқынбай.
162. сағанатам: Құтымбет Қабыл ұғлы, Байшан Қабыл ұғлы 48 жасында уфат болды.
163. күмбезтам: Адай руының Бәйімбет тайфасы Сүгірәлі Шойынбай Қабылұлы 48 жасында уфат болды. (Шеберлері Өмір Қараұлы және Назар Өмірұлы, 1914 ж.)
174. құлпытас, тасқоршау: Жабағының баласы молла ғазиз (әзиз) Бекберген. (Сарқұлдың Әбілінен)
175. құлпытас, қойтас: Махамбет сұпы ибн Қоспан.
177. құлпытас, қойтас: Ақкете ұғлы Жайықбай ұғлы .....? Асқынбай (Арқанбай)
Ескерту: Жоғарыдағы ескерткіштердің жанындағы кейбір тамдарда ешқандай жазулардың жоқтығынан немесе жазулардың тым ескіріп, түсініксіз күйде болғандығынан, олардың кімге арналғандығын анықтау мүмкін болмады.
Ағайындар, аталарымыздан қалған ескерткіштер мемлекеттің қорғауында. Сондықтан бүлдірушілікпен (вандализммен) айналысуды, тамдардың және құлпытастардың бетін шимайлап жазуды және от жағып өртеуді доғару керек. Кейінгі ұрпақтарға үлгі болайық!
Қазақстандық ғалым - алғашқы сәулетшілердің бірі М.М. Меңдіқұловтың (1909 - 1986) еңбегінен үзінді.
Из многочисленных однотипных мавзолеев, построенных в первой четверти ХХ века рассмотрим мавзолей Шойнбая на некрополе Караман-ата на Мангышлаке. Он имеет традиционную схему объемной композиции, состоит из призматического четверика, цилиндрического барабана и конусовидного купола и отличается от предыдущих памятников обилием орнаментальных украшений, сосраточенных на стенах четверика, расчлененного тягой по высоте на два яруса широких ниш и завершенного на главном фасаде парапетом в виде торцами поставленных цилиндрических блоков.
Бутылкообразное навершие - другая новизна в архитектурном решении здания. Несмотря на указанную своеобразную трактовку отдельных архитектурных деталей, в целом здание характеризуется дробностью форм и перенасыщенностью орнаментального декора. В последующее время в ряде мест Мангышлака встречаются примеры подражания мавзолею Шойнбая. Это мавзолей Тажике в Ак-Уюке (1916 г.), Абылгазы и Нурмагамбета (1924 г.) в районе Каратау. (Памятники народного зодчества Западного Казахстана, стр. 79-82).